Museo del Patriarca

Het Museo del Patriarca is gevestigd in een klooster uit de renaissance. Dit klooster was vroeger een school voor priesters en heet officieel Real Colegio-Seminario de Corpus Christi. Het instituut staat symbool voor de Contrareformatie, waarin de Katholieke Kerk zich sterk maakte tegen de opkomst van de protestanten.

Het Real Colegio-Seminario de Corpus Christi

In 1583 werd in Valencia het Real Colegio-Seminario de Corpus Christi gesticht. Omdat dit natuurlijk een flinke mond vol was, gebruikte de lokale bevolking al snel een wat kortere naam: het Colegio del Patriarca. Dit was een verwijzing naar de stichter van het instituut, Juan de Ribera.

Het doel van het Real Colegio

Het Colegio del Patriarca stond symbool voor de oerkatholieke ideeën van Juan de Ribera en de zogenaamde Contrareformatie. Dit instituut leidde priesters op volgens strenge religieuze regels. Deze regels waren opgesteld om de katholieke kerk te beschermen tegen de protestantse Reformatie. In Spanje waren ze erg bedreigd door de Reformatie, omdat protestanten een belangrijke rol speelden in de opstand van de Nederlanden tegen Spaans bewind. Juan de Ribera zette zich dus af tegen de protestantse ‘ketters’ door priesters goed op te leiden in het Colegio del Patriarca.

Juan de Ribera

De oprichter van het Colegio del Patriarca was één van de invloedrijkste Spanjaarden van de 16e en 17e eeuw. Juan de Ribera was afkomstig uit Sevilla en studeerde in Salamanca. Op 36-jarige leeftijd trad hij aan als aartsbisschop van Valencia en patriarch van Antiochië. Die laatste titel was een soort bisschopstitel van een stad in het Heilige Land, die na de kruistochten door de moslims veroverd was. Desondanks bleef de paus mannen aanstellen als patriarch. Vandaar dat Juan de Ribera’s nieuwe instituut in Valencia “het College van de Patriarch” werd genoemd.

Ondanks dat Juan de Ribera nu de hoogste religieuze positie van Valencia innam, was zijn carrière nog niet op zijn hoogtepunt. Vroeg in de 17e eeuw werd hij benoemd tot onderkoning van het koninkrijk van Valencia, en een paar jaar later tot kapitein-generaal. Daarmee was hij dus de belangrijkste autoriteit op religieus, politiek én militair gebied in het koninkrijk van Valencia, op de koning na!

De verbanning van de moriscos

Juan de Ribera stond bekend als oerkatholiek. Zijn benoeming tot aartsbisschop van Valencia was niet toevallig: in dit gebied leefde de grootste groep moriscos, mensen van islamitische afkomst. Zij waren hier blijven wonen na de verovering van de stad door koning Jaime I in 1238. De moriscos spraken vaak nog Arabisch en leefden gescheiden van de christenen. Ze werden daarom gezien als potentiële verraders. Juan de Ribera moest deze dreiging gaan aanpakken.

Het originele plan was om de moriscos te bekeren tot het christendom. Uiteindelijk, en onder andere dankzij de grote inspanningen van Juan de Ribera, besloot de Spaanse koning in 1609 echter om alle moriscos te verbannen uit Spanje. Dit besluit zorgde ervoor dat in het koninkrijk van Valencia zo’n 120.000 moriscos werden gedeporteerd, één derde van de bevolking! Achteraf bleek dit een zware klap te zijn voor het koninkrijk: veel van de moriscos waren boeren en handwerkers, waardoor de economie instortte en belastinginkomsten kelderden. Hele gebieden werden volledig ontvolkt. Maar Juan de Ribera’s taak was volbracht: het koninkrijk van Valencia was nu volledig katholiek.

Het gebouw van Museo del Patriarca

De bouw van het Colegio del Patriarca begon in 1586 en duurde 24 jaar. Het was dus pas in 1610 volledig afgerond, één jaar voordat Juan de Ribera zou overlijden. Die had overigens bij de stichting gelijk een hele collectie kunstwerken en religieuze teksten gedoneerd aan het instituut, waar nog steeds een deel van terug te vinden is in het gebouw.

Het Colegio del Patriarca is een prachtig monumentaal gebouw. De kerk stelt qua ontwerp en indeling de ideale kerk voor volgens de opvattingen van de 16e eeuw. Alle muren, plafonds en de koepel van de kerk zijn versierd met fresco’s van de genovese schilder Bartolomé Matarana. Die deed daar maar liefst acht jaar over!

Centraal in het gebouw ligt de kloostergang, dat een van de beste voorbeelden is van de renaissance-architectuur. De pilaren die de kloostergang opmaken komen uit Toscane in Italië. Een onderdeel van het gebouw wijkt af van de renaissance: het trappenhuis. Dit is een typisch voorbeeld van Valenciaanse gotiek en kun je vergelijken met de trap van bijvoorbeeld La Lonja de la Seda of die van Torres de Serranos!

Ten slotte huist het Colegio del Patriarca een uitgebreide bibliotheek en archief, waarin documenten en boeken bewaard worden van de 14e eeuw tot het heden. Tijdens de Spaanse Burgeroorlog werd een deel van de collectie van het Prado Museum bewaard in dit gebouw. De frontlinie kwam namelijk al snel in de buurt van Madrid, waar het Prado gevestigd is, dus werd de collectie snel verplaatst naar veiligere locaties.

In 1962 werd het gebouw verklaard tot Nationaal Kunsthistorisch Monument. Na een wetswijziging is het nu opgenomen in de lijst van Bienes de Interés Cultural, oftewel Cultureel Erfgoed.

Museo del Patriarca

In 1959 werd het Museo del Patriarca gesticht. Het Colegio had al een grote collectie kunst, zowel gekregen van oprichter Juan de Ribera als later verkregen. Tegenwoordig zijn er onder andere kunstwerken terug te vinden van de gotiek, renaissance en barokperiode. Een deel is afkomstig uit Spanje zelf, maar er zijn ook stukken van Italiaanse en Vlaamse afkomst tentoongesteld. Een paar van de beroemdste kunstenaars die je kunt tegenkomen in het Museo del Patriarca zijn Caravaggio, El Greco, Van der Weyden, Benlliure, Ribalta en Pinazo. Er zijn soms ook tijdelijke tentoonstellingen, voorstellingen en concerten.

Het museum en het gebouw van het Museo del Patriarca geven een goed beeld van de Contrareformatie, de reactie van de Katholieke Kerk tegen de protestantse ‘ketterij’, waarin zowel het instituut als de oprichter een actieve rol speelden.

Een van de kroonjuwelen van de collectie is een oud manuscript van Sir Thomas More. Deze Engelsman was een humanist die goed bevriend was met onder anderen Erasmus en de Joods-Valenciaanse Lluís Vives. More was fel tegen de afscheiding van protestanten en de Anglicaanse Kerk van de Katholieke Kerk en past dus goed bij de Contrareformatie. Hiervoor werd hij door de Engelse koning Henry VIII veroordeeld tot de doodstraf. In gevangenschap in de Tower of London schreef hij het manuscript The Agony of Christ, dat jaren later in Valencia terecht zou komen.

Een bezoek aan het Museo del Patriarca

Locatie
Carrer de la Nau 2
46003 Valencia
Website

Openingstijden
Maandag t/m vrijdag: 11.00 – 13.30 uur & 17.00 – 19.00 uur
Zaterdag t/m zondag: 11.00 – 13.30 uur

Prijzen
Zonder gids: €5 p.p.
Met gids: €12 p.p. (tickets rondleiding)

Let op: de kerk en enkele andere ruimtes zijn alleen maar te bezoeken met gids. Normaal gezien is de kerk altijd gesloten, behalve als er mis is. Tijdens de missen is er alleen toegang tot de kerk voor diegenen die daadwerkelijk de mis bij willen wonen.

Starttijden rondleiding
Maandag t/m woensdag: 11.00 uur, 12.00 uur, 12.30 uur, 17.00 uur & 18.00 uur.
Donderdag: geen begeleid bezoek.
Vrijdag: 11.00 uur, 12.00 uur, 12.30 uur, 17.00 uur & 18.00 uur.
Zaterdag: 11.00 uur, 12.00 uur & 12.30 uur.
Zondag: geen begeleid bezoek.

Comments are closed.